Aromaterapia jest formą medycyny alternatywnej, w której stosuje się olejki eteryczne w celu pozytywnego oddziaływania na nasz umysł, zdrowie fizyczne, nastrój i funkcje poznawcze. Oddziaływanie bodźców zapachowych na psychikę jest tylko jednym z elementów terapii, gdyż olejki eteryczne, będące wieloskładnikowymi mieszankami związków chemicznych biologicznie czynnych, w czasie zabiegów dostają się do organizmu i oddziałują leczniczo.
Połączenie aromaterapii, świadomego oddechu, ruchu i relaksacji pozwala osiągnąć optymalne zdrowie oraz harmonię we wszystkich aspektach życia.
Czym jest aromaterapia?
„Aromaterapia jest metodą naturalnej medycyny i kosmetyki, w której stosuje się naturalne olejki eteryczne z roślin, wprowadzane do organizmu przez drogi oddechowe (wąchanie, wdychanie, inhalacje) lub przez skórę (masaż, kąpiel, kompres, kosmetyk).”
Aromaterapia jest znana od wieków, ponieważ rozwijała się prawie równolegle z fitoterapią (ziołolecznictwem). Samo słowo „aroma” oznacza zapach, czyli leczenie zapachem.
Historia aromaterapii sięga dawnych czasów. Najlepiej poznaną pod tym względem cywilizacją są Egipcjanie. Już w 3000 roku p.n.e. używali oni substancji aromatycznych do wytwarzania perfum, balsamowania zwłok czy produkcji leków. Współcześnie w wyciągach z kwiatów, liści, nasion i drewna różnych roślin naukowcy odkryli ciekawe związki chemiczne. Między innymi estry, aldehydy, alkohole, fenole i tlenki.
Gdy wdychamy zapach to jest on odbierany przez nasz system olfaktoryczny, który jest z kolei połączony z systemem limbicznym, gdzie przechowujemy nasze wspomnienia. Podczas wdychania olejków naturalnych zapach dociera do naszego mózgu i zaczyna działać od razu, właśnie na wymieniony powyżej układ limbiczny. System limbiczny jest ośrodkiem naszych emocji – zatem to połączenie powoduje, że poszczególne zapachy kojarzymy konkretnie z jakimiś wspomnieniami, osobami, przyjemnymi sytuacjami.
Jakie są korzyści płynące z aromaterapii?
Aromaterapię można traktować jako kurację doskonale wspomagającą walkę z chorobą, dzięki której lepiej radzimy sobie z towarzyszącym chorobie stresem i zmęczeniem.
Olejki wykazują oddziaływanie na psychikę i oddziaływanie farmakologiczne, zarówno poprzez receptory węchowe bezpośrednio na mózg jak i przez płuca i skórę, którędy przedostają się do układu krążenia i organów ciała. Z wielu badań wynika, że olejki i ich składniki pojawiają się we krwi już po kilkunastu minutach od zaaplikowania.
Zapach wielu olejków eterycznych działa uspokajająco albo wręcz odwrotnie-pobudzająco. Niektóre z nich pomagają w koncentracji lub są afrodyzjakami. Pod wpływem zapachów do krwi uwalniane są substancje wpływające na nasze samopoczucie, np. serotonina, która daje uczucie odprężenia.
Jakie są główne zasady w aromaterapii?
- Osoby ze skłonnościami do alergii lub szczególnie wrażliwe na zapachy i kosmetyki powinny przed zabiegiem wykonać najprostszy test uczuleniowy: kropelkę olejku lub mieszanki olejków rozpuścić w łyżce oleju roślinnego i wetrzeć za uchem. Jeżeli w ciągu 12 godzin nie pojawią się takie objawy jak: wypryski, podrażnienie, czerwony odczyn, swędzenie – olejek można stosować.
- W żadnym przypadku nie należy przekraczać zalecanych dawek.
- Zwracać uwagę na przeciwskazania i ograniczenia w stosowaniu poszczególnych olejków eterycznych: w przypadku ciąży, uczulenia, wieku dziecięcego, wystawiania skóry na promienie UV zawsze należy stosować się do zaleceń aromaterapeuty.
- Nie należy mieszać ze sobą więcej niż 5 olejków eterycznych.
- Nie należy stosować większych dawek olejków niż jest to wskazane:
-
- Kominek aromaterapeutyczny: 5-10 kropli
- Kąpiel w wannie: 10-15 kropli
- Masaż: 15-30 kropli w 50ml ulubionego oleju roślinnego(nośniku)
- Nie należy stosować olejków eterycznych nierozcieńczonych bezpośrednio na skórę.
- Podczas kąpieli z olejkami eterycznymi nie stosować żadnych innych płynów myjących.
Jakie właściwości mają wybrane olejki eteryczne?
Olejek eteryczny organiczny Cytrynowy 100% naturalny
INCI: Citrus Lemon oil
–
Olejek cytrynowy otrzymywany jest w wyniku tłoczenia na zimno skórek z cytryny. Jak większość olejków cytrusowych jest bardzo orzeźwiający i ma działanie pobudzające. Działa bakteriobójczo, tonizująco i wybielająco. Jest dobrym hemostatykiem: zatrzymuje krwawienie niewielkich ran. Wykazuje zdolność obniżania temperatury. Doskonale sprawdza się w tworzeniu domowych środków do dezynfekcji. W kosmetyce: stosowany regularnie, powoduje zmatowienie i wybielenie skóry. Ma dobroczynny wpływ na tłustą cerę regulując wydzielanie sebum i ograniczając powstawanie zaskórników.
Olejek jest silnym przeciwutleniaczem. Stosowany jest w kosmetykach anty-age skutecznie hamując rozkład włókien kolagenowych oraz blokując działanie wolnych rodników.
Olejek eteryczny organiczny Pomarańczowy 100% naturalny
INCI: Citrus sinensis oil
–
Olejek pomarańczowy otrzymywany jest w wyniku tłoczenia na zimno skórek z pomarańczy. Jest to jeden z najpopularniejszych olejków w aromaterapii. Przede wszystkim ceniony jest za słodki, odświeżający, pobudzający zapach.
Ma działanie uspokajające i przeciwdepresyjne. Poprawia koncentrację i pobudza umysł. Podobnie jak olejek cytrynowy w kosmetologii ceniony jest za właściwości łagodzące i przeciwstarzeniowe. Polecany jest dla skóry ze skłonnościami do stanów zapalnych, do cery przetłuszczającej się i z rozszerzonymi porami, trądzikiem, starzejącej się i z przedwczesnymi zmarszczkami.
Olejek eteryczny Eukaliptusowy 100% naturalny
INCI: Eucalyptus Citriodora Oil
–
Ten niezwykle popularny olejek eteryczny działa pobudzająco i oczyszczająco. Jego dobroczynne działanie na układ nerwowy jest nieocenione w stanach dużego napięcia nerwowego. Działa uspokajająco, relaksująco – jak najlepszej jakości balsam na duszę. Jest również skutecznym repelentem (odstrasza komary) oraz łagodzi ból i obrzęk w miejscu ukąszenia. Olejek eukaliptusowy jest niezastąpiony w okresie jesiennym, dzięki właściwościom silnie odkażającym. Wspomaga leczenie przeziębień niszcząc wirusy, bakterie, grzyby i roztocze. W kosmetologii ceniony jest za łagodzenie stanów zapalnych. Stosowany jest jako dodatek do kremów leczących trądzik oraz łuszczycę.
Olejek eteryczny Rose Geranium Egipt 100% naturalny
INCI: Pelargonium graveolens Oil
–
Geranium (Pelargonia pachnąca) pochodzi z południowej i wschodniej Afryki. Olejek eteryczny pozyskany jest w procesie destylacji z parą wodną kwiatów geranium. Ceniony jest za przepiękny zapach kwiatowo-ziołowy z nutą różaną. Oprócz walorów zapachowych olejek geraniowy posiada niezliczoną ilość właściwości leczniczych – Reguluje funkcjonowanie organizmu! Wykorzystywany jest do łagodzenia stanów depresyjnych, zmiennych stanów psychicznych, zaburzeń okresu menopauzalnego, zaburzeń seksualnych.
W kosmetologii ceniony jest za swoje właściwości tonizujące, wyciszające, ujędrniające skórę oraz opóźniające moment jej starzenia. Skutecznie walczy z cellulitem poprawiając cyrkulację krwi i limfy.
Olejek eteryczny Trawa Cytrynowa 100% naturalny
INCI: Cymbopogon Flexuosus Oil
–
Olejek eteryczny z trawy cytrynowej należy do rodziny wiechlinowatych i przypomina wyglądem zwykłą trawę. Wyróżnia się intensywnym, cytrynowym aromatem. Olejek Lemongrass przeznaczony jest do aromaterapii i wzbogacania olejów kosmetycznych. Posiada silne właściwości antydepresyjne – polepsza samopoczucie. Działa łagodząco i uspokajająco w sytuacjach stresu czy bólu głowy.
Jest on również ceniony ze względu na swoje oddziaływanie na tkankę tłuszczową i pomoc w redukcji cellulitu poprzez wspomaganie przepływu limfy oraz poprawę krążenia. Posiada silne właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz przeciwgrzybicze. Dlatego też doskonale oczyszcza skórę z zanieczyszczeń oraz wspomaga walkę z chorobami dermatologicznymi powodowanymi przez drożdżaki. Pomocny jest przy niwelowaniu nieprzyjemnego zapachu potu. Zapach olejku odstrasza komary i kleszcze.
Olejek eteryczny organiczny Petitgrain 100% naturalny
INCI: Citrus Aurantium Oil
–
Olejek petitgrain jest jednym z trzech olejków eterycznych, które możemy otrzymać z drzewka gorzkiej pomarańczy. Posiada lekko cytrusowo- kwiatowy zapach, chłodno-pikantny, odświeżający i dodający energii. Jego zapach jest bardzo lubiany również przez mężczyzn. Olejek petitgrain ma działanie relaksujące i rozkurczowe, pomaga zwalczyć niepokój i odzyskać siły. Należy do olejków tonizujących i wzmacniających, rozluźniających napięcie mięśni, stymulujących i harmonizujących układ nerwowy, przeciwdziałającym depresji. Olejek jest niezwykle silnym naturalnym antybiotykiem oraz posiada właściwości antyseptyczne. Ogranicza rozwój bakterii i różnych innych niepokojących mikroorganizmów przed uszkodzeniem skóry. Olejek niezwykle pomaga w skutecznym gojeniu wszelkiego rodzaju bolesnych ran, zadrapań i skaleczeń.
Olejek eteryczny Mięta Polna 100% naturalny
INCI: Mentha Arvensis (Mint) Oil
–
Mięta polna posiada przepiękny ziołowy zapach ze świeżą chłodzącą nutą mentolu. Jest niezwykle energetyzująca i podnosząca energię. Do najważniejszych właściwości mięty zalicza się właściwości wiatropędne, rozkurczowe,wykrztuśne, antyseptyczne, a także przeciwbólowe. Pomaga zwalczać bóle migrenowe, bóle zębów. Wspomaga łagodzenie stanów zapalnych dziąseł oraz jest pomocna w walce z aftami. Może przynieść ulgę nawet przy silnych bólach menstruacyjnych, ponieważ działa rozkurczowo. W kosmetologii Ma zbawienny wpływ na cerę. Olejek eteryczny z mięty polnej jest bogaty w antyoksydanty, usuwa zanieczyszczenia oraz zapchane pory.
Olejek eteryczny organiczny Niaouli 100% naturalny
INCI: Melaleuca viridiflora leaf oil
–
Ten wspaniały olejek eteryczny jest niedoceniany a posiada niezwykle cenne właściwości. Podobnie jak olejek eukaliptusowy jest pomocny w infekcjach dróg oddechowych. Nieoceniony antyseptyk w walce z bakteriami,grzybami i wirusami. Posiada intensywny słodko-świeży zapach z wyczuwalną nutą kamfory (przypomina zapachem eukaliptusa) –daje uczucie ochłodzenia. Olejek organiczny niaouli stosowany jest w aromaterapii przy przeziębieniach wzmacniając układ odpornościowy. Dezynfekuje powietrze i rewitalizuje umysł. Znany jest z właściwości wykrztuśnych. Idealny na katar, na poprawę krążenia, na bolące mięśnie oraz stawy. Pomaga, gdy ukąsi owad i gdy doskwiera zmęczenie. Ma działanie odświeżające i kojące, a także antyseptyczne, ponieważ posiada związki o działaniu antybakteryjnym, przeciwgrzybiczym i antywirusowym. Wspomaga gojenie się ran. W kosmetologii znalazł zastosowanie w kosmetykach dla cery problematycznej w walce z jej niedoskonałościami.
Olejek eteryczny organiczny Cedr Atlaski 100% naturalny
INCI: Cedrus atlantica wood oil
–
W medycynie drzewo cedrowe jest znane od setek tysięcy lat. Było skutecznym lekarstwem na schorzenia związane z układem pokarmowym i układem krążenia. Olejek cedrowy pozyskuje się w procesie destylacji z parą wodną kawałków drewna. Posiada piękny, wytrwany i balsamiczny zapach. Właściwości olejku cedrowego są nieocenione. W aromatoterapii jest niezastąpiony w walce z depresją, wykazuje silne działanie wyciszające. Olejek z cedrowy rozkurcza nie tylko jelita, ale też drogi oddechowe, mięśnie oraz serce. Dzięki dużej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych (oleinowego oraz linolowego) korzystnie wpływa na naszą skórę. Witaminy i minerały będące w tym olejku dodatkiem, wykazują działanie terapeutyczne. Jest silnym antyseptykiem. Służy do odkażania ran, chroni przed tężcem oraz łagodzi objawy zakażeń grzybiczych.
Jakie są zabiegi aromaterapeutyczne?
Olejki mogą przenikać do organizmu człowieka na trzy sposoby: poprzez układ oddechowy, przez skórę i przez układ trawienny. Najważniejszą cechą wspólną dużej grupy olejków jest zdolność pozytywnego wpływania na ludzki układ immunologiczny.
Zabiegi z użyciem olejków eterycznych mają służyć zdrowiu, urodzie i komfortowi życia.
Popularne zabiegi:
- Inhalacje: kominki aromaterapeutyczne, sauna aromaterapeutyczna, klasyczna inhalacja (potocznie nazywane „parówką”), pot-pourri aromaterapia
- Kąpiele
- Kompresy
- Masaże
Czym jest inhalacja?
Inhalacja jest zabiegiem leczniczym polegającym na wdychaniu pary wodnej połączonej z olejkami eterycznymi. Inhalacje działają na drogi oddechowe nawilżająco, uwalniają zalegający śluz i odblokowują zatoki. Przy problemach z bezsennością należy skroplić poduszkę przed położeniem się spać.
———————
PRZECIWSKAZANIA:
Inhalacje nie powinny być stosowane u osób posiadających cerę naczynkową oraz nasilone problemy skórne. Również u osób z astmą należy ostrożnie przeprowadzać zabiegi, najlepiej po konsultacji z lekarzem.
———————
Najpopularniejszą formą inhalacji są kominki aromaterapeutyczne, w których ciepło świeczki podgrzewa miseczkę z mieszanką olejków i wodą, co powoduje ich powolne odparowywanie i rozproszenie w powietrzu. Bardziej intensywną formą jest sauna aromaterapeutyczna. Ciepło sauny powoduje dość szybkie odparowanie olejków.
Klasyczna inhalacja sprawdza się bardzo dobrze przy schorzeniach dróg oddechowych. Do miski z gorącą wodą dodaje się 5 kropli olejku eterycznego lub mieszanki olejków, następnie nachyla się nad nią przykrywając głowę ręcznikiem wdychając opary przez 5- 10 minut.
Pot-pourri aromaterapia – ten sposób inhalacji stanowić może również element wystroju w pomieszczeniu. Do ładnego naczynia wsypać mieszankę wysuszonych kwiatów, liści, owoców itp., nasyconą wybranymi dowolnie olejkami. Ten sposób pozwala na utrzymanie niewielkiego stężenia olejków przez dłuższy czas. Należy stosować od 10-20 kropli olejku w celu nasączenia wybranego podłoża.
Dyfuzor ultradźwiękowy- dyfuzor działa na prąd i nie wymaga stałej wymiany świeczek. Jest on bezpieczniejszy, gdy w pobliżu są dzieci i czworonożni przyjaciele. Jego jedyną wadą jest cena. Główną natomiast zaletą jest przede wszystkim rozpylanie olejku metodą na zimno– olejki naturalne nie są podgrzewane jak w innych kominkach, co sprawia, że olejki użyte do inhalacji nie ulegają osłabieniu.
Na czym polega kąpiel aromaterapeutyczna?
Kąpiele aromaterapeutyczne mają relaksować, odprężać ciało, redukować napięcie mięśni i stres po całym dniu. Podczas kąpieli olejki naturalne przenikają zarówno przez skórę jak i do dróg oddechowych. Olejki i oleje nie emulgują, czyli nie rozpuszczają się w wodzie! Dodanie ich bezpośrednio do wody może spowodować zatem podrażnienia skóry.
Olejki eteryczne zawsze należy rozcieńczać przed każdym zabiegiem, również przed kąpielą. Pamiętajmy, że odpowiednim surowcem przeznaczonym do tego celu jest właściwy olejek bazowy.
Olejek bazowy: olej pochodzenia roślinnego – lipidy rozpuszczają olejki eteryczne.
Przykładowe oleje bazowe: olejek ze słodkich migdałów, jojoba, z wiesiołka, z pestek moreli, z pestek malin, z pestek winogron olejek kokosowy.
Jak przygotować kąpiel aromaterapeutyczną?
Przygotowaną mieszankę należy wlać na powierzchnię ciepłej wody (woda gorąca działa niekorzystnie na skórę) w wannie. Następnie zanurzyć całe ciało na 15-30 minut. Wskazane jest masowanie ciała, zgarniając warstewkę oleju unoszącą się na powierzchni wody. Po kąpieli należy wytrzeć ciało ręcznikiem bez spłukiwania.
Czym są kompresy aromaterapeutyczne?
Kompresy z olejkami naturalnymi są formą miejscowej kąpieli aromaterapeutycznej. Stosuje się je miejscowo, na wybraną część ciała – mogą to być na przykład: plecy, ramiona czy kolana. Doskonale sprawdzają się także przy zwalczaniu gorączki i innych objawów przeziębienia. Zimne kompresy aromaterapeutyczne stosuje się przy zwichnięciach i skręceniach kończyn. Natomiast, gorące kompresy aromaterapeutyczne wykorzystuje się przy leczeniu przewlekłych bóli, zapaleniu tkanki włóknistej, reumatyzmie, bólach zębów czy bólu ucha.
Jak przygotować kompres aromaterapeutyczny?
Watę lub gazik nasącza się roztworem mieszanki olejków eterycznych w wodzie, stosując około 5 kropli olejku lub mieszanki na 100ml ciepłej wody. Kompres przykłada się miejscowo i trzyma nawet do dwóch godzin.
- Kompresy ciepłe: bóle reumatyczne, mięśniowe, artretyczne
- Kompresy zimne (lub z lodem): bóle głowy, nadwyrężone ścięgna, stawy
Jakie olejki eteryczne są najlepsze do masażu?
Przede wszystkim sama forma zabiegu jest oparta na dotyku. Najważniejszym zadaniem jest pobudzić cały organizm, układ krążenia i układ limfatyczny, jednocześnie działając odprężająco.
Masaże wykonuje się techniką „głaskania”, zawsze w kierunku serca. W warunkach domowych najlepiej jest wykonywać masaże miejscowe, polegające na nacieraniu olejkiem bolących mięśni, pleców czy splotu słonecznego (tutaj również obowiązuje ta sama zasada- w kierunku do serca).
Oleje roślinne, w których rozpuszczane są olejki eteryczne powinny być bezwonne np. olej z nasion winogron, olej ze słodkich migdałów.
| Przykładowe mieszanki do masażu | |
| Masaż odprężający ciało | · 1 łyżeczka olejku ze słodkich migdałów
· 2 krople olejku lawendowego · 2 krople olejku sandałowego · 1 kropla zmysłowego olejku ylang-ylang |
| Masaż łagodzący napięcie | · 1 łyżeczka olejku roślinnego
· 1 kropla olejku lawendowego · 5 kropli rozcieńczonego (3%) olejku rumiankowego |
__________________________________
Bibliografia
- Kaniewska M., Podstawy Kosmetologii, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2011.
- Claire Waite Brown „Sacred Essential Oils” 2019
